هدایت‌الله خادمی، عضو کمیسیون انرژی مجلس دهم در گفت‌وگو با خبرنگار افق بازار، بسیاری از پتروشیمی‌ها به ساده‌ترین مسیر تولید روی آورده‌اند؛ یعنی با دریافت خوراک ارزان از دولت، تنها به تولید متانول می‌پردازند و آن را به صورت خام صادر می‌کنند. این در حالی است که متانول خود تنها یک ماده اولیه در زنجیره‌های پیچیده و ارزشمندتر محصولات پتروشیمی است. در کشورهای پیشرفته، متانول صرفاً یکی از پایه‌های تولید محسوب می‌شود و به دنبال آن، ده‌ها فرآورده نهایی تولید و صادر می‌گردد که ارزش صادراتی آن‌ها تا چندین برابر بیش از صادرات خام متانول است.
وی افزود: افزود: «ما فناوری لازم برای توسعه زنجیره ارزش را داریم، اما رویکرد مدیریتی ما به گونه‌ای است که همچنان در مرحله خام‌فروشی باقی مانده‌ایم. اکثر پتروشیمی‌ها صنایع پایین‌دستی خود را ایجاد نکرده‌اند، در نتیجه نه تنها ارزش افزوده‌ای برای کشور تولید نمی‌شود، بلکه اشتغال نیز برای کشورهای واردکننده محصولات خام ما ایجاد می‌شود.»
خادمی همچنین به نحوه مدیریت شرکت‌های پتروشیمی انتقاد وارد کرد و گفت: «متأسفانه بسیاری از این شرکت‌ها نه خصوصی هستند و نه دولتی به معنای واقعی سنتی هستند. مالکیت آن‌ها عمدتاً در اختیار بانک‌ها، صندوق‌ها و نهادهایی است که تخصص لازم در حوزه پتروشیمی ندارند. به همین دلیل نیز شاهد انتصاب مدیرانی هستیم که نه سابقه صنعتی دارند و نه شناخت کافی از فرآیندهای این حوزه.»
وی تأکید کرد که تحریم‌ها به‌ویژه در سال‌های اخیر موجب شده‌اند که نظارت دقیقی بر عملکرد این شرکت‌ها صورت نگیرد. او افزود: «با وجود ارزآوری این شرکت‌ها، عمده سود حاصل از صادرات به جیب خودشان می‌رود و سهم اندکی به کشور می‌رسد. اگرچه دولت نیز به دلیل نیاز به ارز و فشار تحریم، از این موضوع چشم‌پوشی می‌کند.»
در پایان، عضو پیشین کمیسیون انرژی مجلس پیشنهاد کرد: «برای عبور از این وضعیت، لازم است که پتروشیمی‌ها ملزم به ایجاد زنجیره‌های پایین دستی شوند. این امر نه‌تنها اشتغال زایی را افزایش می‌دهد بلکه کشور را از وابستگی به صادرات مواد خام و واردات محصولات نهایی بی‌نیاز خواهد کرد. ماهشهر با بیش از 20 مجتمع پتروشیمی می‌تواند نمونه‌ای از این پتانسیل عظیم توسعه باشد؛ اما متأسفانه هنوز عمده تولیدات آن به صادرات مواد کم‌ارزش مانند متانول محدود شده است.»
0 دیدگاه